Το 2023 έτος πολιτικής αλλαγής
Πέρα και από το διασυρμό της χώρας στην Ευρώπη από το σκάνδαλο των υποκλοπών, είναι η οικονομία αυτή που δείχνει το πραγματικό πρόσωπο της πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας και αυτή που θα κρίνει τις επικείμενες εκλογές. Ας δούμε δύο πρόσφατους αριθμούς: Τα διανεμόμενα κέρδη των εισηγμένων στο χρηματιστήριο επιχειρήσεων θα είναι φέτος αυξημένα κατά 34%. Το εισόδημα των λίγων Ελλήνων που θα επωφεληθούν από αυτό θα είναι πολύ μεγαλύτερο, γιατί μία από τις πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης ήταν η μείωση στο μισό του φόρου επί των μερισμάτων, από 10% σε 5%. Στο άλλο άκρο, η απώλεια αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών με μηνιαίο εισόδημα χαμηλότερο των 750 ευρώ φτάνει έως και το 40%, σύμφωνα με το τελευταίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ.
Ο ταξικός χαρακτήρας της κυβερνητικής πολιτικής προκύπτει και από ένα άλλο συγκριτικό δεδομένο: ενώ η οικονομία μεγενθύνεται, η απόσταση του μέσου Έλληνα από το μέσο Ευρωπαίο, από πλευράς αγοραστικής δύναμης, διευρύνεται, αντί να μειώνεται. Όχι μόνον η Ελλάδα είναι, με βάση το κριτήριο αυτό, η δεύτερη φτωχότερη χώρα της Ευρώπης, μετά την Βουλγαρία, αλλά χάνει έδαφος σε σχέση με το 2019. Ο λόγος της αγοραστικής δύναμης του μέσου Έλληνα προς το μέσο Ευρωπαίο ήταν, όταν παραδώσαμε την εξουσία, στο 66%, έχει υποχωρήσει στο 64%. Ο συνδυασμός αυτός κερδοσκοπίας των μεγάλων και φτωχοποίησης των πολλών, δεν σημαίνει μόνον σημαντική αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, αντίθετα με την μείωση τους σε πολύ πιο αντίξοες συνθήκες κατά την περίοδο 2015-2019. Σε συνδυασμό με το μεγάλο πληθωρισμό, συρρικνώνει τόσο την κατανάλωση όσο και την αύξηση του ΑΕΠ. Δεν είναι τυχαίο ότι το ΑΕΠ μειώθηκε κατά το τρίτο τρίμηνο της χρονιάς σε σχέση με το δεύτερο κατά 0,5%, παρά την ώθηση του τουρισμού. Τα νέα και από το μέτωπο της ανεργίας είναι ανησυχητικά, εφόσον το Νοέμβριο οι εγγεγραμμένοι άνεργοι τον Νοέμβριο, ήταν περισσότεροι κατά σχεδόν 120.000 (12,66%) σε σχέση με τον Οκτώβριο. Και όλα αυτά συμβαίνουν υπό συνθήκες επιδείνωσης των μακροοικονομικών μεγεθών: το δημόσιο χρέος από το 180,3% του ΑΕΠ βρέθηκε στο 194,5% το 2021, το εμπορικό έλλειμα σχεδόν διπλασιάστηκε σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο του 2022, καθώς η αύξηση των εισαγωγών αυξήθηκε κατά 58%.
Και αυτά συμβαίνουν εκεί που θεωρεί η Νέα Δημοκρατία ότι είναι το ισχυρό της χαρτί. Οι εξελίξεις στο επίπεδο των θεσμών είναι ακόμη πιο ακραίες, πραγματικά πρωτοφανείς. Θέτουν σε δοκιμασία τις αντοχές και τη νομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος. Δεν είναι μόνον οι παρακολουθήσεις υπουργών, πολιτικών αντιπάλων, δημοσιογράφων και ανώτατων στελεχών των ενόπλων δυνάμεων, που από μόνες τους θα έριχναν οποιαδήποτε κυβέρνηση. Είναι και οι απροκάλυπτες προσπάθειες συγκάλυψης του σκανδάλου και παρεμπόδισης με κάθε μέσο της ΑΔΑΕ να ασκήσει τις συνταγματικές της αρμοδιότητες. Και όλα αυτά σε ένα κλίμα αδιαφάνειας και υφέρπουσας διαφθοράς, από τα 7,5 δις των απευθείας αναθέσεων μέχρι τις ειδικές διευκολύνσεις των golden boys και των «ημετέρων».
Είναι φανερό από όλα αυτά πόσο υπερώριμο είναι το αίτημα για πολιτική αλλαγή. Η παραμονή της Νέας Δημοκρατίας στην εξουσία βλάπτει τη χώρα σε όλα τα επίπεδα. Το 2023 μπορεί και πρέπει να αναδείξει μια νέα δημοκρατική κυβέρνηση, μέσα από τη συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 30-12-2022
