Άρθρο του Γιώργου Κατρούγκαλου στο iEidiseis.gr στις 21/10/2022
Η επιχείρηση συγκάλυψης θα καταρρεύσει
Θα ήταν κωμικοτραγικό εάν δεν ήταν θεσμική ακροβασία και απρέπεια που επιφέρει σοβαρό πλήγμα στον κοινοβουλευτισμό και στην ποιότητα του πολιτειακού μας βίου: Η Νέα Δημοκρατία φλέρταρε στην αρχή με την ιδέα της συζήτησης των πορισμάτων της Εξεταστικής κεκλεισμένων των θυρών. Όταν συνειδητοποίησε ότι δεν έχει ξαναγίνει κάτι παρόμοιο στην μεταπολίτευση και η κατακραυγή δεν θα είχε επίσης προηγούμενο, κατέφυγε στην πρωτοφανή πατέντα η συζήτηση μεν να είναι φανερή, αλλά τα πορίσματα, επί των οποίων θα γίνει η συζήτηση, να είναι μυστικά. Συνεχίζεται έτσι μια συστηματική προσπάθεια απόκρυψης της αλήθειας, η οποία από μόνη της συνιστά την πιο πανηγυρική, αν και σιωπηρή, ομολογία κυβερνητικής ενοχής.
Είχα επισημάνει και σε παλαιότερο άρθρο μου στο IEidhseis ότι ακόμη μεγαλύτερη και από τις παρακολουθήσεις ζημιά στο θεσμικό μας πολιτισμό έχει γίνει από τις αλλοπρόσαλλες και σπασμωδικές κινήσεις συγκάλυψης που επιχείρησε και επιχειρεί ο πρωθυπουργός μετά την έκρηξη του σκανδάλου. Έχει περιπέσει σε συνεχείς αντιφάσεις, με αποκορύφωμα την αρχική δήλωση περί νόμιμης αλλά λάθος παρακολούθησης του κ. Ανδρουλάκη, έχει αποφύγει να μιλήσει με καθαρά λόγια στον ελληνικό λαό και στη βουλή και φαίνεται πλέον να θεωρεί ότι η μόνη οδός διαφυγής είναι μια ιδιόμορφη ομερτά που υπονομεύει θεσμούς και δημοκρατία.
Ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις παίρνει το σκάνδαλο της συγκάλυψης εάν αναλογιστεί κανείς ότι έχει καταγγελθεί μέχρι και από τον προηγούμενο αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας και πρώην πρωθυπουργό. Κ. Καραμανλή, ο οποίος δήλωσε δημόσια ότι «η επίκληση του απορρήτου σε τέτοιες περιπτώσεις υποτάσσεται στην ανάγκη κάθαρσης του δημόσιου βίου». Άλλοι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, όπως ο κ. Κ. Τζαβάρας, επέκριναν την λογική επίκλησης του απορρήτου, λέγοντας ότι «ανοίγει ο δρόμος για μια αθέατη και απόρρητη “Δημοκρατία”».
Συνεργός στο ίδιο αντιδημοκρατικό εγχείρημα, η κυβερνητική πλειοψηφία στην Εξεταστική Επιτροπή, όπως και προηγουμένως στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, εργαλειοποίησε τη μυστικότητα της διαδικασίας για να αποκρύψει την αλήθεια και να παραπληροφορήσει. Προσπάθησε συχνά μέσω επιλεκτικών και στοχευμένων διαρροών να δημιουργήσει σύγχυση για το τι πραγματικά διαμειβόταν στις συζητήσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης πρότειναν να δημοσιοποιούνται τα πρακτικά, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, αφού το Προεδρείο θα είχε φροντίσει να αφαιρέσει από αυτά τυχόν αναφορές σε εθνικά απόρρητα.
Αυτά ήταν προφανώς ψιλά γράμματα για τη Νέα Δημοκρατία. Όσα ακολούθησαν ήταν πολύ χειρότερα. Όλοι οι μάρτυρες που πρότειναν τα κόμματα της αντιπολίτευσης απορρίφθηκαν. Η κυβερνητική πλειοψηφία απέρριψε το αίτημα να προσκομιστούν οι υπηρεσιακοί φάκελοι της ΕΥΠ και όλα τα κρίσιμα έγγραφα που ζητήθηκαν. Δύο φορές αναγκάσθηκε σύσσωμη η αντιπολίτευση να αποχωρήσει, καταγγέλλοντας τις αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις της πλειοψηφίας. Δυστυχώς όμως οι αποφάσεις της τελευταίας ήταν προειλημμένες: να μην κληθεί κανένα πολιτικό πρόσωπο για ακρόαση, ούτε καν το alter ego του Πρωθυπουργού, ο κ. Δημητριάδης, με αποδεδειγμένη εμπλοκή στην υπόθεση, μολονότι είχε προηγουμένως κληθεί στην Επιτροπή Θεσμών. (Εδώ, βεβαίως, τα πρώτα κλέη ανήκουν στην πλειοψηφία της Εξεταστικής για τη λίστα Πέτσα, η οποία αποφάσισε να μην καλέσει ούτε καν τον ίδιο τον ελεγχόμενο υπουργό…) Δεν κλήθηκε ούτε ο κύριος Κουκάκης, παρόλο ότι η Εξεταστική συστήθηκε και για να διαλευκάνει την διπλή, από το Predator και από την ΕΥΠ, παράνομη παρακολούθηση του. Και, φυσικά, ούτε κουβέντα για να κληθούν οι κ.κ. Μπίτζιος και Λαβράνος, άμεσα εμπλεκόμενοι με το κατασκοπικό λογισμικό και σε αποδειγμένες υπόγειες διαδρομές με την κυβέρνηση.
Ακόμη όμως και όσα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας κλήθηκαν και κατέθεσαν στην Επιτροπή, συμμετείχαν στη συνομωσία της ομερτά. Όπως οι ένοχοι στις ΗΠΑ αρνούνται μαρτυρία, βάσει της 5ης αναθεώρησης, για να αποφύγουν αυτονεχοποίηση, έτσι και αυτοί απέφυγαν να δηλώσουν οτιδήποτε στην Επιτροπή. Και όμως, όπως επισημαίνεται ρητά και στο πόρισμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ο Κανονισμός της Βουλής είναι σαφής: Προβλέπεται στο άρθρο 147 ότι η Επιτρoπή έχει δικαίωμα να καλεί και να εξετάζει μάρτυρες με ευθεία εφαρμογή του άρθρου 224 ΠΚ, που ορίζει ότι όποιος, ενώ εξετάζεται ως μάρτυρας ενώπιον αρχής αρμόδιας να ενεργεί εξέταση για την κρινόμενη υπόθεση, αρνείται ή αποκρύπτει την αλήθεια, τιμωρείται με φυλάκιση.
Περαιτέρω, οι διατάξεις του άρθρου 14 του νόμου 3649/2008, που καθιερώνουν καθήκον εχεμύθειας για τους υπαλλήλους και τα στελέχη της ΕΥΠ, δεν εφαρμόζονται επί του προκειμένου, δεδομένου ότι η Επιτροπή έχει εκ του Κανονισμού αρμοδιότητες που συνδυάζουν τον κοινοβουλευτικό έλεγχο με τις ανακριτικές εξουσίες του εισαγγελέα, ενώ οι συνεδριάσεις της είναι μυστικές, ούτως ώστε να προστατεύονται τυχόν εθνικά μυστικά. Η προαναφερθείσα ρύθμιση του Κανονισμού υπερισχύει κάθε άλλης διάταξης, όχι μόνον ως ειδική, αλλά και εν όψει των συνταγματικών αρχών της λαϊκής κυριαρχίας (άρθρο 1 παρ. 2 του Συντάγματος) και της αυτονομίας της Βουλής (άρθρο 65 παρ. 1), που επιβάλουν η Εθνική Αντιπροσωπεία να μην κωλύεται στην άσκηση του κοινοβουλευτικού της ελέγχου και να μην υπάρχουν στεγανά ως προς τον έλεγχο αυτό, που μπορεί να μετεξελιχθούν σε παρακρατικά κέντρα υπονόμευσης της δημοκρατίας.
Άλλωστε η προστασία του απόρρητου δεν είναι σε καμία περίπτωση απόλυτη. Κατά τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 1116/2009), σε περίπτωση που η αιτιολογία της διοικητικής πράξης βασίζεται σε απόρρητο κατά νόμο στοιχείο, η διοίκηση υποχρεούται να το θέσει υπόψη του δικαστηρίου κατά τρόπο συμβατό με τον απόρρητο χαρακτήρα του προκειμένου να αξιολογηθεί η νομιμότητα της αιτιολογίας και να εξασφαλιστούν ο σεβασμός του δικαιώματος δικαστικής προστασίας και η ομαλή λειτουργία της δικαστικής εξουσίας. Τα αυτονόητα αυτά περί του απορρήτου βεβαίωσε και ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ που επιβλέπει την ΕΥΠ, πρώην Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Εμείς δεν θα αφήσουμε το θέμα να ξεχαστεί. Δεν είναι οι υποκλοπές «νεκρές», όπως διαδίδουν τα δημοσιογραφικά εξαπτέρυγα της κυβέρνησης. Εξετάζονται ενδελεχώς και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Εμείς δημοσιοποιήσαμε ήδη το πόρισμα μας, γιατί δεν έχουμε καμία διάθεση να γίνουμε συνεργοί αντικοινοβουλευτικών ενεργειών. Δεσμευθήκαμε ότι θα επανέλθουμε στην επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο με πρόταση για προανακριτική επιτροπή. Προειδοποιήσαμε ότι όσοι μάρτυρες αρνήθηκαν μαρτυρία επικαλούμενοι το ανύπαρκτο απόρρητο, υπέχουν και ποινικών ευθυνών, βάσει του άρθρου 224 του Ποινικού Κώδικα και οι ευθύνες θα αποδοθούν. Και, βεβαίως, θα συνεχίσουμε την προσπάθεια διαλεύκανσης της υπόθεσης στην Επιτροπή Θεσμών, αξιοποιώντας την διάταξη του Κανονισμού που καθιστά υποχρεωτική τη σύγκληση της όταν το ζητήσουν τα 2/5 των μελών της. Έτσι την ερχόμενη εβδομάδα θα κληθούν εκ νέου ενώπιον της ο Διοικητής της ΕΥΠ κ. Δεμίρης, η εισαγγελέας κα Βλάχου και ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕΕ, του μόνου θεσμού μέχρι σήμερα που τίμησε την αρμοδιότητα της να περιφρουρεί το κράτος δικαίου.
Ένα είναι το βέβαιο: Ο κύριος Μητσοτάκης βαδίζει στα χνάρια του Νίξον. Και αυτός αγωνίσθηκε μάταια για δύο ολόκληρα χρόνια να αναβάλλει το αναπόφευκτο, με επικοινωνιακές και νομικές μάχες, που ως μοναδικό αποτέλεσμα είχαν την πλήρη κατάρρευση της αξιοπιστίας του πριν συρθεί σε παραίτηση. Και για τον Βαλκάνιο ζηλωτή της δόξας του Γουοτεργκέιτ δεν αργεί η ώρα της κάθαρσης.
