05/02/2023
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Μέτωπο απέναντι στους ναζί, με σεβασμό στο Σύνταγμα
Άρθρο του Τομεάρχη Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Γιώργου Κατρούγκαλου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ
Ο Αλέξης Τσίπρας στην πρόσφατη συνέντευξη του στο Ζάππειο ανακοίνωσε την αποχή μας από τις ψηφοφορίες της Βουλής, σε μία κίνηση υψηλού συμβολισμού και αντίδρασης στις διαδοχικές πρόσφατες αντιδημοκρατικές θεσμικές εκτροπές της κυβέρνησης. Εξαίρεσε, με τα δικά του λόγια, «για ευνόητους λόγους την προσπάθεια να επανέλθει στο προσκήνιο η εγκληματική συμμορία των νεοναζί». Πράγματι, αυτό είναι ένα από τα θέματα τα οποία όλοι θα πρέπει να δούμε σοβαρά, τόσο λόγω της μεγάλης πολιτικής σημασίας του, όσο και λόγω των σημαντικών συνταγματικών προβλημάτων και περιορισμών που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Δυστυχώς, η Νέα Δημοκρατία δεν το αντιμετωπίζει με τη δέουσα σοβαρότητα. Φέρνει παραμονές εκλογών δεύτερη σχετική ρύθμιση μέσα σε δύο χρόνια, με σοβαρά συνταγματικά κενά.
Στο άρθρο 29 παρ. 1 του Συντάγματος ορίζεται ότι η οργάνωση και η δράση των πολιτικών κομμάτων οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος, αφαιρέθηκε όμως η αρχική πρόβλεψη του κυβερνητικού σχεδίου, κατά το οποίο η παράβαση της υποχρέωσης αυτής θα συνεπαγόταν την απαγόρευση λειτουργίας του παραβατικού κόμματος. Συνεπώς, το Σύνταγμα μας δεν επιτρέπει την απαγόρευση πολιτικού κόμματος λόγω της ιδεολογίας ή του προγράμματος του, αντίθετα με άλλες χώρες, όπως στη Γερμανία, που υιοθετούν την αρχή της λεγόμενης «μαχόμενης δημοκρατίας». Γενικά δεν επιτρέπεται, στο πλαίσιο της φιλελεύθερης συνταγματικής τάξης, η ποινικοποίηση με οποιοδήποτε τρόπο του φρονήματος, αλλά μόνον των πράξεων. Για το λόγο αυτό και οι καταδίκες των μελών της Χρυσής Αυγής δεν έγιναν για τις ιδέες τους, όσο αποκρουστικές και να είναι αυτές, αλλά για τα πολλαπλά ποινικά αδικήματα τους, σε βαθμό μάλιστα που, κατά το δικαστήριο, πρέπει αυτή να θεωρείται πλέον εγκληματική οργάνωση που δρα υπό το μανδύα πολιτικού κόμματος.
Η δράση της νεοναζιστικής οργάνωσης στη χώρα μας, αλλά και η έξαρση παρόμοιων βίαιων αντιδημοκρατικών κινημάτων στον ευρωπαϊκό χώρο, θέτει επί τάπητος την ανάγκη να υπάρχει και στην Ελλάδα αποτελεσματική αντιναζιστική νομοθεσία, σε συνδυασμό, αυτονόητα, με την αντιμετώπιση παρόμοιων φαινομένων από το λαϊκό κίνημα, που έχει πάντα τον καθοριστικότερο λόγο. Κάθε παρόμοια ρύθμιση, όμως, θα πρέπει να είναι συμβατή με το Σύνταγμα, και να αξιοποιεί τα κριτήρια που έθεσε η νομολογία του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας για την καταδίκη των Χρυσαυγιτών, αλλά και του Συμβουλίου της Επικρατείας για την αναστολή χρηματοδότησης τους.
Η κυβερνητική πρόταση που έχει διαρρεύσει δεν πληροί τα κριτήρια αυτά. Είναι αόριστη, εκτός συνταγματικών προδιαγραφών και ανεπίτρεπτα ευρεία, ώστε να εγκυμονεί πολλούς κινδύνους κατά την εφαρμογή της. Δεν στοχεύει ειδικά στην αντιμετώπιση των ναζί, και έτσι ανοίγει κερκόπορτα για διευρυμένες ερμηνείες και εξίσωση του ναζισμού με άλλες πολιτικές ιδεολογίες, στο πλαίσιο και της ανιστόρητης κατασκευής των «δύο άκρων» που υιοθετεί η Νέα Δημοκρατία. Ο κίνδυνος αυτός δεν είναι θεωρητικός ή αφηρημένος. Θυμίζω ότι στην περίπτωση της Γερμανίας, που, όπως προανέφερα έχει διαφορετική συνταγματική ρύθμιση, το Συνταγματικό Δικαστήριο απαγόρευσε το 1952 το διάδοχο του ναζιστικού κόμματος, αλλά το 1956 και το Κομμουνιστικό Κόμμα.
Εμείς θα συμμετέχουμε, κατ’ εξαίρεση της γενικότερης απόφασης που έχουμε λάβει, με αίσθηση ευθύνης στη σχετική συζήτηση, και θα καταθέσουμε τροπολογία που θα αντιμετωπίζει όσο καλύτερα γίνεται την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η νεοναζιστική βία, με πλήρη σεβασμό στο Σύνταγμα και στα δικαιώματα.
