Κατ’ αρχάς, κύριε Πρόεδρε, θα θέλαμε και εμείς να σας συγχαρούμε γι’ αυτήν την αρχική σας δήλωση περί της ανάγκης να υπάρξει συναίνεση στην Αίθουσα αυτή. Θα το επιδιώξουμε και εμείς αυτό. Θεωρούμε ότι η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης είναι κορυφαία στιγμή του πολιτεύματος και πρέπει να έχει την αντίστοιχη συμπεριφορά εκ μέρους όλων μας.
Θέλω επ’ ευκαιρία να πω ότι το πετύχαμε αυτό σε μεγάλο βαθμό στις συζητήσεις της προηγούμενης, της προλεγόμενης προαναθεωρητικής ή προτείνουσας Βουλής χάρη στον τότε Πρόεδρο, τον κ. Παρασκευόπουλο, τον Αντιπρόεδρο και τον Γραμματέα, αλλά και τους Γενικούς Εισηγητές και Ειδικούς Εισηγητές όλων των κομμάτων με ειδική μνεία -θα ήθελα να κάνω- στον νυν Πρόεδρο της Βουλής, τον κ. Τασούλα.
Εμείς θεωρούμε ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία της αναθεώρησης. Θεωρούμε ότι έχουμε μια ιδιαίτερα συνεπή στάση ως προς όλες τις προτάσεις που είχαμε θέσει.
Όταν θα έρθει η ώρα, για παράδειγμα, θα φανεί ότι εμείς δεν έχουμε διαφοροποιήσει τη θέση μας σε σχέση με την επιλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως έχουν κάνει άλλα κόμματα και δη το κυβερνών. Θα τα δούμε αυτά, όμως, όταν έρθει η στιγμή της συζήτησης.
Επίσης, να σας πω ότι θεωρούμε ότι θα πρέπει να συνδυαστεί -και τουλάχιστον εμείς αυτήν την πρόθεση έχουμε- η συζήτηση επί των κειμένων της αναθεώρησης, επί των αναθεωρητέων άρθρων, με την προσπάθεια να συζητηθούν επί της ουσίας και οι θεσμικοί νόμοι που χρειάζονται πολλές φορές για την εφαρμογή των συνταγματικών αυτών ρυθμίσεων. Αναφέρομαι κυρίως στην ανάγκη η ρύθμιση για την ψήφο των αποδήμων να έχει τη συναίνεση όλων των πτερύγων της Αίθουσας και σας ανακοινώνουμε ότι τη Δευτέρα πρόκειται να καταθέσουμε σχετική πρόταση νόμου με αυτό το αντικείμενο.
Ως προς τις διαδικαστικές σας προτάσεις, να πούμε, όπως είχαμε τοποθετηθεί και στη Διάσκεψη των Προέδρων και στην Ολομέλεια, ότι θεωρούμε, κατ’ αρχήν, ασφυκτικό το πλαίσιο του ενός μηνός αντικειμενικά, όπως γνωρίζετε, αλλά και σε σύγκριση με προηγούμενες αναθεωρητικές Βουλές.
Θυμίζω ότι η αναθεώρηση του 2001 διήρκεσε εννέα μήνες, ενώ η αναθεώρηση του 2007-2008 πάνω από τρεις μήνες. Και ναι μεν στην πρώτη υπήρχαν περισσότερες διατάξεις προς αναθεώρηση απ’ ό,τι στη σημερινή, η αναθεώρηση όμως του 2008, όπως ξέρετε, υπολειπόταν σημαντικά σε αριθμό ρυθμίσεων.
Παρ’ όλα αυτά, επειδή δεν θέλουμε η συζήτηση να στραφεί γύρω από τη διαδικασία, αλλά επί της ουσίας, να δεχθούμε, κατ’ αρχήν, την πρότασή σας με την προφανή επιφύλαξη ότι εφόσον απαιτηθεί να υπάρχει πρόσθετος χρόνος στη διαδικασία της συζήτησης, αυτός θα δοθεί, όπως έγινε και στην προηγούμενη Βουλή, που πράγματι είχε τεθεί ένας μήνας ως αρχικό χρονικό πλαίσιο, μετά όμως παρατάθηκε και έφτασε συνολικά στους δύο μήνες.
…
Οι επιμέρους παρατηρήσεις, τις οποίες έχω, είναι οι εξής: Ακριβώς επειδή δεν είχαμε τη δυνατότητα, όπως το ζήτησε και ο Πρόεδρος κ. Τραγάκης, να έχουμε γραπτή την τοποθέτησή σας επί των ενοτήτων, συμφωνούμε, κατ’ αρχήν, με την ανάγκη να ακολουθούμε γενικά τη σειρά των άρθρων, όπως έγινε και στην προτείνουσα Βουλή, και να φροντίζουμε η σειρά των άρθρων του Συντάγματος να διακόπτεται όπου υπάρχει νοηματική ενότητα.
Είναι λογικό, για παράδειγμα, το άρθρο 3 να συζητηθεί μαζί με το άρθρο 13, όπως και άλλες προτάσεις τις οποίες κάνατε.
Η βασική μου διαφοροποίηση από την πρότασή σας είναι ότι θα επιθυμούσαμε το άρθρο 3, που έχει μια νοηματική αυτοτέλεια, μια που αναφέρεται στις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας και όχι καθαρά στον τομέα των δικαιωμάτων, να συζητηθεί αυτοτελώς. Θα μπορούσαμε να δεχτούμε, βέβαια, το άρθρο 13 που αφορά τη θρησκευτική ελευθερία να συζητηθεί στο πλαίσιο της πρώτης ενότητας. Θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε μετά με τα ατομικά δικαιώματα σε μια επόμενη συνεδρίαση και σε μια μεθεπόμενη να έχουμε τα κοινωνικά.
Το λέω αυτό, γιατί στην πρότασή σας το άρθρο 21 είναι ξεχωριστό από το άρθρο 22 και τα υπόλοιπα κοινωνικά δικαιώματα, ενώ θα ήταν λογικότερο τα κοινωνικά δικαιώματα να αποτελούν μια αυτοτελή ενότητα.
Επειδή, όμως, είμαι βέβαιος, κύριε Πρόεδρε, ότι και εσείς και οι άλλοι συνάδελφοι θα επιδείξουν την ανάλογη ελαστικότητα, αυτές είναι οι αρχικές τοποθετήσεις μου. Θα μπορούσαμε, όπως είχαμε κάνει και στην προηγούμενη Βουλή, να βλέπουμε την ατζέντα της επόμενης εβδομάδας την προηγούμενη, ανάλογα με την πρόοδο που έχει γίνει.
Θα ήθελα, επίσης, να σας πω για την Τετάρτη να κοιτάξετε αν θα μπορέσουμε να κάνουμε συνεδρίαση, γιατί σας θυμίζω ότι έχουμε στις 12.00΄ την ενημέρωση από την Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων για έναν σημαντικό αριθμό από εμάς που θα πάμε στο Στρασβούργο ως κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία. Άρα, ενδεχομένως να μην χωράει πρωινή συνεδρίαση. Αν το έχετε κοιτάξει, απλώς θεωρήστε ως μη γενόμενη την παρατήρησή μου.
Αυτά, λοιπόν, νομίζω ότι είχα να σας πω γενικά. Ενδεχομένως επιμέρους παρατηρήσεις να δούμε στην πορεία. Δεν είμαι απολύτως βέβαιος ότι πρέπει να αφιερώσουμε ολόκληρη συνεδρίαση στην κατάργηση των μεταβατικών. Ίσως να παρέλκει. Αυτά, όμως, θα τα δούμε στην πορεία.
Σας εύχομαι να είσαστε ένας πολύ επιτυχημένος Πρόεδρος και σας λέω ότι προσωπικά σας έχω απόλυτη εμπιστοσύνη ότι θα επιτελέσετε όπως πρέπει αυτόν τον ρόλο.
