26/04/2016
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΖ΄- ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Ο
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ (Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Αγαπητοί συνάδελφοι κυρίες και κύριοι, άκουσα με προσοχή τις παρατηρήσεις όλων των φορέων. Θα σας πω τι μπορεί να γίνει δεκτό τι ήδη έχει ρυθμιστεί. Να σας πω ότι είχαμε δύο πολύ μεγάλες απουσίες από την αίθουσα. Η πρώτη απουσία είναι αυτοί που δεν έχουν φωνή, το 1.100.000 άνεργοι, αυτοί που δουλεύουν με ελαστικές μορφές εργασίας, τα μπλοκάκια, οι ντελιβεράδες. Όλοι αυτοί κερδίζουν από το νομοσχέδιο. Ακριβώς γιατί, όπως είπε ο κύριος Μπαργιώτας, αυτή η μεταρρύθμιση δεν είναι σαν τις άλλες που έχουν γίνει τα τελευταία 15 χρόνια στην Ε.Ε. που άλλαξαν το κοινωνικό αναδιανεμητικό χαρακτήρα του συστήματος, σε μια κατεύθυνση κεφαλαιοποιητικού συστήματος, σε μια κατεύθυνση που παίζει μεγάλο ρόλο πια η ιδιωτική ασφάλιση.
Εμείς μείναμε σε ένα σύστημα προκαθορισμένων παροχών που μάλιστα έχουν στόχευση. Θα αποδείξω με αυτά που ειπώθηκαν σήμερα σε αυτή την αίθουσα, ότι το 90% των ασφαλισμένων κερδίζουν από αυτή την μεταρρύθμιση. Είπε ο εκπρόσωπος της ΑΔΕΔΥ ότι σύμφωνα με τις πρόσφατες μελέτες της ΓΣΕΕ το 87% των μισθωτών εργαζομένων, έχουν μισθό κάτω από 1.000. Αυτοί με το νέο νόμο θα έχουν 85% αναπλήρωση χωρίς την επικουρική. Το ίδιο ποσοστό ξέρετε πόσο είναι στο δικό μου κλάδο; Πόσοι είναι οι δικηγόροι που δηλώνουν εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ; Κάτω από 10%.
Η δεύτερη απουσία ήταν η απουσία του διαλόγου με την πλατωνική την χαμπερσιανή έννοια. Όλες οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν τα τελευταία 15 χρόνια στην Ευρώπη, αν και εκεί υπήρχαν ταξικές και πολιτικές αντιθέσεις, υπήρχαν αυτοί που ήθελαν να βάλουν την ιδιωτική ασφάλιση και αυτοί δεν ήθελαν, έγινε με ένα ελάχιστο διαλόγου ανάμεσα στα συνδικάτα, στους κοινωνικούς εταίρους και στην κυβέρνηση. Εδώ, όχι μόνο για αιφνιδιασμό δεν πρόκειται καθώς δεν υπάρχει περίπτωση στην Ελλάδα που ένα νομοσχέδιο να έχει μείνει ανοικτό σε συζήτηση τόσους μήνες. Και τι είδαμε; Οι δύο μεγάλες οργανώσεις ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ από την αρχή ζητούσαν την συνολική απόσυρση του νομοσχεδίου και δεν ήρθαν να συζητήσουν για κανένα από τα επιμέρους ζητήματα.
Οφείλω για λόγους τιμιότητας να εξάρω αυτούς που συμμετείχαν στο διάλογο, την ΟΚΕ, η οποία διευκόλυνε μέσω του θεσμικού χώρου που είναι η οικονομική και κοινωνική επιτροπή της συζήτησης. Την ΕΣΕΕ, τη ΓΣΕΒΕΕ, την ΕΣΑμεΑ. Άλλες οργανώσεις μικρότερες σε δευτεροβάθμιο επίπεδο.
Κατεξοχήν περίπτωση ναυαγίου του διαλόγου είναι η περίπτωση της ματαίωσης της συζήτησης που είχε ξεκινήσει με τους επιστήμονες και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Μετά από μια πρώτη συνάντηση, όπου φαινόταν να διαμορφώνεται μια συμφωνία για το τι είναι δίκαιος τρόπος υπολογισμού των εισφορών στη βάση του πραγματικού εισοδήματος και όχι του εξωπραγματικού προηγούμενου συστήματος της εικονικότητας, υπήρξε μια απόσυρση από το διάλογο, η οποία κατέληξε σε μεγάλη βλάβη των κλάδων. Για παράδειγμα, με επιμονή σε δημόσιες εμφανίσεις μου και στη Βουλή, ζητούσα να μας πουν αν θα ήθελαν, για να μειωθεί το πράγματι πολύ υψηλό ποσοστό 38% επί του εισοδήματος, που είναι αυτό που συνολικά επιβαρύνει τους ελεύθερους επαγγελματίες και επιστήμονες, να μου δηλώσουν αν το προτείνουν οι ίδιοι – γιατί προφανώς δεν μπορούσε να έχει προκύψει από την Κυβέρνηση αυτή η πρόταση – η επικουρική ασφάλιση με το εφάπαξ να αποτελέσουν αντικείμενο ενός επαγγελματικού ταμείου. Αυτή την πρόταση, την άκουσα σήμερα για πρώτη φορά εδώ, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει πλήρης αδυναμία να ενσωματωθεί στο υφιστάμενο νομοσχέδιο, γιατί, όπως ξέρετε, είναι και αντικείμενο διαπραγμάτευσης τι μπορούμε να νομοθετήσουμε στο επίπεδο της ασφάλισης. Υπόσχομαι ότι θα κρατήσω το θέμα αυτό ανοιχτό για το μέλλον, αλλά αυτή η αδιέξοδη πολιτική μη διαλόγου κινδυνεύει να οδηγήσει σε σημαντική βλάβη των συμφερόντων των δικηγόρων, των μηχανικών και των γιατρών.
Να πω, επίσης, ότι, μετά τις σημαντικές βελτιώσεις του νομοσχεδίου που είχαμε κατά τη συζήτηση, το ποσοστό αυτών που επωφελούνται είναι ακόμη μεγαλύτερο, ενώ πριν τις προτάσεις μας είχαν καλύτερες εισφορές αυτοί οι οποίοι είχαν εισόδημα μέχρι 12.000 ευρώ, που είδαμε προηγουμένως ότι είναι το 90% όλων των κλάδων, εκτός από τους γιατρούς που είναι λίγο πιο χαμηλά. Μετά τις προσαρμογές που κάναμε με την τετραετή μεταβατική περίοδο, όποιος ελεύθερος επαγγελματίας έχει εισόδημα 20.000 ευρώ και κάτω, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού των φορολογικών και των ασφαλιστικών ρυθμίσεων, κερδίζει. Όταν σας είπα ότι το 10% φαίνεται να έχουν εισόδημα πάνω από 12.000, αντιλαμβάνεστε πόσοι είναι αυτοί που έχουν εισόδημα από 20.000 και κάτω. Είναι πάνω από το 95%. Για αυτούς μιλάμε.
Προφανώς, βέβαια, έχει δικαίωμα ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου να θεωρεί κορμό του επαγγέλματός μας όσους βγάζουν 50.000 ευρώ και πάνω. Εγώ θεωρώ ότι είναι διαφορετικά τα πράγματα και έχουμε ταξικές διαφορές, κ. Αλεξανδρή. Εγώ είμαι ταξικός αποστάτης. Εγώ δεν υπερασπίζομαι την ομάδα μου. Δεν υπερασπίζομαι αυτούς που βγάζουν 50.000 και 60.000. Έχω πει επανειλημμένα ότι οι αγρότες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι κοινωνικά διαστρωματωμένοι. Υπάρχουν προλετάριοι. Τα συμφέροντα των δικηγόρων δεν είναι ενιαία. Άλλα είναι τα συμφέροντα αυτού που δουλεύει με μπλοκάκι και που είναι σκλάβος της μεγάλης επιχείρησης που έχει 50 και 100 δικηγόρους και άλλα είναι τα συμφέροντα του ιδιοκτήτη της επιχείρησης αυτής, που στην πραγματικότητα δεν είναι δικηγόρος. Είναι μεγαλοεπιχειρηματίας, ακόμα και αν δεν έχουν κεφαλαιουχικό χαρακτήρα οι εταιρείες αυτές.
Σας λέω, λοιπόν, ανοιχτά ότι και σε αυτό το σημείο εμείς είμαστε με τους πολλούς, με τη συντριπτική πλειονότητα και όχι με τους λίγους και αυτό είναι το χαρακτηριστικό της δικής μας μεταρρύθμισης. Το 90% κερδίζει. Αυτοί που δεν έχουν φωνή κερδίζουν. Οι αδύναμοι κερδίζουν. Αυτοί που είναι έξω από την αγορά εργασίας κερδίζουν. Αυτοί που βγάζουν 1.000 ευρώ και κάτω κερδίζουν. Αυτοί που είναι με το μπλοκάκι κερδίζουν. Είστε ελεύθερος να διαλέξετε με ποιον θα είσαστε, αν και εκλεγήκατε με τις ψήφους όλων των δικηγόρων, κ. Πρόεδρε. Δεν είναι προσωπική η νύξη.
Όσον αφορά στις αναλογιστικές μελέτες, έχω πει επανειλημμένα ότι υπάρχουν και θα κατατεθούν στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής. Όπως είπα και προηγουμένως, θα φέρω και το δελτίο τύπου του κ. Κουτρουμάνη, από τότε που ήταν Υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, από το οποίο προκύπτει ότι ακριβώς το ίδιο πράγμα είχε κάνει και αυτός την προηγούμενη φορά. Είχαν κατατεθεί οι πιο πολλές αναλογιστικές μετά τη συζήτηση του νομοσχεδίου. Θα κατατεθούν μέχρι την επόμενη συνεδρίαση των Επιτροπών, ούτε καν στην Ολομέλεια.
Υπάρχει μια αγκίστρωση που μπορεί να μας τοποθετήσει στο παρελθόν, πέρα από την προσπάθεια να ευνοήσουμε τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων σε αυτήν την χώρα, είτε είναι εργαζόμενοι μισθωτοί, είτε είναι ελεύθεροι επαγγελματίες. Αυτό είναι το στοιχείο της κοινωνικής δικαιοσύνης, όπως αντιλαμβάνεστε. Υπάρχει και το χαρακτηριστικό της ισονομίας. Πρέπει να έχουμε ίσους κανόνες, ίδιους για όλους. Από εκεί προκύπτει, λοιπόν, ο ενιαίος φορέας και οι λειτουργικοί κανόνες για όλους.
Σέβομαι απολύτως τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των σωμάτων ασφαλείας και του στρατού. Θα πρέπει να υπάρχει μια μέριμνα, όμως, ώστε οι πράγματι πολύ χαμηλοί μισθοί σε αυτούς τους κλάδους να βελτιωθούν. Στη σύνταξη όμως, πρέπει να υπάρχει ένας απλός κανόνας. Πέρα από το να εξασφαλίζουμε μέσω της εθνικής σύνταξης το ελάχιστο, από εκεί και μετά ο σκοπός της σύνταξης είναι να αποκαταστήσει το εισόδημα εκεί που ήταν στη διάρκεια του εργασιακού βίου. Το σύστημα, λοιπόν, που ενσωματώνει η μεταρρύθμισή μας, που υπολογίζουμε στο σύνολο του εργασιακού βίου για όλους το εισόδημα και με βάση ίδια ποσοστά αναπλήρωσης και ίδιους κανόνες για όλους, είναι ένα δίκαιο σύστημα. Ακριβώς για να πάψουν να είναι οι μισθωτοί τα βασικά υποζύγια που υποβαστάζουν όλα τα βάρη του συστήματος.
Υπάρχουν παρεξηγήσεις ή πράγματα που δεν έχουν γίνει αντιληπτά στο νόμο. Για παράδειγμα για τους μονοσυνταξιούχους έχουμε προβλέψει στο άρθρο 94 παρ. 5 προσαύξηση των συντάξεων τους, ακριβώς επειδή έχουν δώσει πρόσθετες εισφοράς.
Επίσης, κύριε Πρόεδρε, ακριβώς επειδή το αίτημα και το δικό σας και των δικηγόρων να πάρουμε μια μέριμνα ιδιαίτερα για τους ελεύθερους επαγγελματίες που συνεχίζουν μετά από μια ηλικία και πέρα, ήταν εύλογο, έχουμε αποτυπώσει στο νομό ότι αυτοί που έχουν συμπληρώσει χρόνια σύνταξης, αλλά εξακολουθούν να δουλεύουν, μπορούν να πληρώνουν τις μισές εισφοράς. Αντίστοιχες τέτοιες, επειδή έχω πάρει το δεκάλεπτο που είπα, δεν θα συνεχίσω, υπάρχουν πολλές παρόμοιες τέτοιες προβλέψεις, που ενώ διατυπώθηκαν ως αιτήματα, είναι ήδη εντός του νομοσχεδίου, πράγμα που θα αναπτύξω διεξοδικά στις επόμενες συνεδριάσεις στην κατ’ άρθρον συζήτηση.
Θέλω να κλείσω με το εξής: Απέναντι στους ισχυρισμούς της Ν.Δ. και του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ότι «σημάδεψαν» το σύστημα με τους νόμους 2010 και την επόμενη διαχείριση, έθεσα χθες, όπως θυμόσαστε, ένα ερώτημα σ’ αυτούς. Είπα: «Ποιος είπε, ποιος διαπίστωσε, διαβάζοντας προφανώς σωστά τα νούμερα τα οποία υπάρχουν, ότι το έλλειμμα του ασφαλιστικού συστήματος, τόσο πολύ χειροτέρευσε τη δεκαετία της διακυβέρνησής σας που ουσιαστικά να πενταπλασιάσει τις δυσμενείς επιδράσεις επί του συνόλου του δημόσιου χρέους, σε σχέση με την ήδη πολύ άσχημη κατάσταση που είχε διαμορφωθεί τα προηγούμενα χρόνια;». Με λίγα λόγια, ποιοι δημιούργησαν εκρηκτικά ελλείμματα στο ασφαλιστικό σύστημα; Σας το είχα θέσει σαν ερώτημα να αιωρείται μέχρι την Ολομέλεια. Αλλά σας είπε ο κ. Γιαννίτσης, στον οποίο ανήκει αυτή η εκτίμηση, ότι 405% ήταν η συμμετοχή των ελλειμμάτων που εσείς δημιουργήσατε στο ασφαλιστικό σύστημα που τάχα συμμαζέψατε το διάστημα 2010- 2014. Αναφέρομαι στον κ. Γιαννίτση, όχι γιατί συμφωνούμε με τη μεταρρύθμισή του. Τα χαρακτηριστικά της τότε προτεινόμενης μεταρρύθμισης, δεν έχουν ακριβώς το χαρακτήρα της κοινωνικής δικαιοσύνης που έχει τη δική μας πρόταση. Αναφέρομαι, όμως, σ’ αυτόν, ως ένα σεβαστό συνάδελφό που στα νούμερα αναφέρεται. Και ξέρετε; Όλοι έχουμε δικαίωμα στην άποψή μας, δεν έχουμε όμως δικαίωμα στα δικά μας στοιχεία και στα δικά μας νούμερα.
Δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο. Η μεταρρύθμιση την οποία κάνουμε είναι πρωτοφανής για την έκτασή της στην Ελλάδα. Από το 1932 ο Ελευθέριος Βενιζέλος ήθελε να υπάρχει ένα σύστημα, ένας ενιαίος φορέας κοινωνικής ασφάλισης και δεν έχει και ανάλογο με τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στην Ευρώπη, ακριβώς γιατί χαρακτηρίζεται από τον κοινωνικό χαρακτήρα, από τη φροντίδα για τους αδύναμους και τελικά, για τη μεριμνά την θετική, για τη μεγάλη πλειονότητα του ελληνικού λαού.