Συνέντευξη Γιώργου Κατρούγκαλου στη Realnews, Κυριακή 16/10/2016.
1.Ξεκινά αύριο η Β΄ αξιολόγηση. Πότε θα πρέπει να ολοκληρωθεί κ. υπουργέ;
Θα πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό, ιδανικά εντός του Νοεμβρίου. Αυτό εξαρτάται όμως απολύτως από τους εταίρους μας. Στο δυσκολότερο κομμάτι της διαπραγμάτευσης, τα εργασιακά, όχι μόνον έχουμε διαμορφωμένες θέσεις εδώ και πολύ καιρό, αλλά τις έχουμε ήδη παρουσιάσει και στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Υπουργών, με σημαντική υποστήριξη.
2.Έχετε και εσείς την αίσθηση ότι κάποιοι εκ των δανειστών, θα θελήσουν να τρενάρουν την αξιολόγηση, με σκοπό να μην ολοκληρωθεί εντός του 2016 και, συνεπώς, να μην συζητηθεί και το θέμα του χρέους; Να παραπεμφθεί για μετά τις γερμανικές εκλογές;
Δεν έχω ενδείξεις ότι υπάρχει παρόμοια τακτική. Άλλωστε, οι εκλογές της Γερμανίας είναι σε σχεδόν ένα χρόνο από σήμερα. Δεν θα ωφελούσε κανένα και σε τίποτα παρόμοια παρελκυστική τακτική.
3.Ο «υπο-κατώτατος» μισθός, εκτός από τους νέους κάτω των 25, συζητείται και για τους «μη έχοντες εργασιακή εμπειρία» ανεξαρτήτως από την ηλικία τους;
Απορρίπτουμε κάθε συζήτηση για υποκατώτατο μισθό. Επί του προκειμένου, άλλωστε, δεν τίθεται θέμα «καλής πρακτικής», πρόκειται για θέμα νομιμότητας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων έχει κρίνει ως αντίθετη προς τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης τον υποκατώτατο μισθό. Αξιοσημείωτο είναι ότι και το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανέτρεψε προηγούμενη νομολογία του στην πρόσφατη απόφαση του «Λήδρα» και θεωρεί πλέον ότι τα προγράμματα προσαρμογής πρέπει να σέβονται το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
4.Οι «κόκκινες γραμμές» του υπουργού Εργασίας στη διαπραγμάτευση, μια ημέρα πριν αυτή ξεκινήσει, ποιες είναι;
Να επανέλθουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, να μην επιδεινωθεί σε τίποτα η θέση των εργαζομένων, αλλά, αντιθέτως να αναστραφεί η εργασιακή απορρύθμιση των τελευταίων χρόνων. Με άλλα λόγια να επιστρέψει η χώρα στην ευρωπαϊκή κανονικότητα, το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, χωρίς καμιά υποχώρηση των συλλογικών και των ατομικών εργασιακών δικαιωμάτων.
5.Τυχόν συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα τη θεωρείτε θετική κ. υπουργέ; Και πώς θα χαρακτηρίζατε το ίδιο το Ταμείο και τα μέτρα που προωθεί;
Οι θέσεις του Ταμείου είναι θετικές για τη χώρα μας ως προς την ανάγκη αναδιάρθρωσης του χρέους. Υποστηρίζει δηλαδή το αυτονόητο, ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο και ότι δεν είναι μακροπρόθεσμα διατηρήσιμα πρωτογενή πλεονάσματα του ύψους του 3,5%. Αυτά είναι προφανή πράγματα, όχι μόνον για όλους τους οικονομολόγους αλλά για κάθε λογικό άνθρωπο, και αργά ή γρήγορα θα γίνουν αποδεκτά και από όσους, για τους δικούς τους πολιτικούς λόγους, εθελοτυφλούν. Σε όλα τα άλλα θέματα, όμως, παρά κάποιες πρόσφατες μελέτες, το ΔΝΤ παραμένει σημαιοφόρος του πιο ακραίου νεοφιλελευθερισμού. Οι θέσεις του είναι αντιευρωπαϊκές, όχι απλώς εκτός, αλλά σε ευθεία αντίθεση με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο.
5α.Συνεπώς τι συμφέρει περισσότερο τη χώρα, κατά τη γνώμη σας κ. υπουργέ; Να μείνει στο Πρόγραμμα ή να φύγει το ΔΝΤ;
Δεν είμαστε εμείς που επιδιώξαμε την παρουσία του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, αλλά άλλες χώρες για τους δικούς τους λόγους. Η Ελληνική Κυβέρνηση δεν θέτει ζήτημα αποχώρησης του, αλλά, προφανώς, ιδανικά τα ευρωπαϊκά θέματα θα πρέπει να λύνονται από Ευρωπαίους.
6.Αναζητείται, μήπως, λύσεις προκειμένου να μην κοπεί το ΕΚΑΣ σε κάποιες χιλιάδες συνταξιούχους, αλλά με μια μικρή οριζόντια μείωση να περισωθεί;
Η περικοπή του ΕΚΑΣ δεν ήταν τμήμα της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης. Μας επιβλήθηκε στο πλαίσιο του αναγκαστικού συμβιβασμού του Ιουλίου και υπερψηφίσθηκε τότε και από την Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Για το 2017 πράγματι προσπαθούμε να μην υπάρξει μείωση των δικαιούχων, αλλά η προβλεπόμενη από το μνημόνιο περικοπή της δαπάνης να προκύψει από αντίστοιχη αναπροσαρμογή της παροχής των σημερινών δικαιούχων. Με άλλα λόγια, για να μην χάσει κανείς το ΕΚΑΣ θα υπάρξει μια γενική αναπροσαρμογή του προς τα κάτω.
7.Δηλώσταε πρόσφατα ότι με εσάς κυβέρνηση, εάν έρθει η ανάπτυξη, οι συνταξιούχοι θα λάβουν αυξήσεις. Την ίδια στιγμή όμως στη Νέα Υόρκη ανώτατη πηγή του οικονομικού επιτελείου δήλωνε πως οι συντάξεις μπορεί να παγώσουν για χρόνια και τα χρήματα να πηγαίνουν αλλού. Τι τελικά ισχύει; Σε τι μπορείτε να δεσμευτείτε;
Σε τίποτα λιγότερο ή τίποτα περισσότερο από αυτό που προβλέπει το άρθρο 14 παρ. 3 α του νόμου 4387/2016. Τι λέει η ρύθμιση αυτή; Ότι το συνολικό ποσό των συντάξεων του νόμου θα αυξάνεται από την 1.1.2017 με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του τιμαρίθμου, χωρίς να ξεπερνά τον τελευταίο. Αν έχουμε, συνεπώς, όπως όλοι οι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν, από την επόμενη χρονιά αύξηση του ΑΕΠ, αυτό θα φανεί αμέσως και στις συντάξεις.
8.Χρονικά, το θέμα των αυξήσεων πότε το τοποθετείτε;
Όπως σας είπα, αμέσως μόλις έχουμε το πρώτο έτος ανάπτυξης. Άρα αν όπως όλα δείχνουν έχουμε ανάπτυξη 2,7 % του ΑΕΠ το 2017, το 2018 οι νέες συντάξεις θα έχουν αυξήσεις. Οι παλαιές συντάξεις θα αυξηθούν όταν η προσωπική διαφορά που ενσωματώνουν μηδενιστεί, λόγω της αύξησης των νέων συντάξεων.
9.Το νέο Υπερταμείο, πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία, εμφανίζει έλλειμμα 12 δισ. ευρώ και ο κίνδυνος για νέες περικοπές εντός του 2017 είναι υπαρκτός…
Καμιά νέα περικοπή δεν θα συμβεί όσο είμαστε εμείς στην κυβέρνηση. Είναι αλήθεια ότι το έλλειμμα των ασφαλιστικών ταμείων είναι ακόμη πολύ μεγάλο, αλλά βαίνει μειούμενο. Αυτό τόσο λόγω της αύξησης των εσόδων του ΙΚΑ (της τάξης του 5% το πρώτο οκτάμηνο), αλλά κυρίως λόγω της εξορθολογιστικής παρέμβασης μας στο ασφαλιστικό, με την μεταρρύθμιση. Πράγματι, αυτό που κάναμε, με την επιβολή ίδιων κανόνων σε όλους, τόσο ως προς τις εισφορές όσο και ως προς τις συντάξεις, εξουδετερώσαμε τη γενεσιουργό αιτία των ελλειμμάτων, την ανισορροπία μεταξύ εισφορών και παροχών. Προσδοκούμε ότι από τη νέα χρονιά θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο η εισφοροδοτική βάση, και άρα τα έσοδα του συστήματος, ιδίως στο χώρο των αυτοαπασχολουμένων. Και αυτό γιατί ορίσαμε για πρώτη φορά τις εισφορές στη βάση του πραγματικού εισοδήματος και όχι επί εικονικών ασφαλιστικών κλάσεων. Για παράδειγμα, η κατώτερη ασφαλιστική εισφορά που ήταν στον ΟΑΕΕ 250 ευρώ τώρα θα είναι 150, επιτρέποντας σε ασφαλισμένους που είχαν αποβληθεί από το σύστημα λόγω αδυναμίας καταβολής των εισφορών, τώρα να επιστρέψουν.
10.Ενόψει και του ανασχηματισμού, θα θέλατε να παραμείνετε για την ολοκλήρωση του έργου σας στο υπουργείο;
Ο Πρωθυπουργός αποφασίζει. Εγώ θεωρώ τον εαυτό μου στρατιώτη στην υπηρεσία του κοινού σκοπού για μια νέα Ελλάδα, χωρίς διαπλοκή, με δίκαιη ανάπτυξη και δημοκρατία. Δεν έχω προσωπικές φιλοδοξίες συνδεδεμένες με αυτό ή το άλλο υπουργείο, αυτήν ή την άλλη θέση. Άλλωστε, όταν προσκλήθηκα, εγκατέλειψα χωρίς αμφιταλάντευση τη θέση του Ευρωβουλευτή μόλις έξι μήνες μετά την εκλογή μου.
11.Επιμένετε να χαρακτηρίζετε τον εαυτό σας ως «κομμουνιστή» κ. υπουργέ; Και το λέω, γιατί οι κομμουνιστές, π.χ., δεν θα έκοβαν μισθούς και συντάξεις…
Είναι γνωστές οι ιδεολογικές μου αρχές, τις έχω από τα μαθητικά μου χρόνια και δεν υπάρχει λόγος να τις ανεμίζω πανηγυρικά σε κάθε συνέντευξη που δίνω. Θεωρώ ότι δεν προδίδω αλλά υπηρετώ τις αρχές αυτές, στο πλαίσιο που επιβάλει η συγκυρία. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση βασίζεται σε δύο θεμελιώδεις αρχές της αριστεράς, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη. Γενικότερα, εφαρμόζουμε ένα πρόγραμμα αριστερής πολιτικής, υπό ιδιαίτερα αντίξοες οικονομικά συνθήκες και μετά από έναν αναγκαστικό συμβιβασμό. Ποια ήταν η επιλογή μας του Ιουλίου, όταν αντιληφθήκαμε ότι το σχέδιο των πιο αντιδραστικών κύκλων ήταν να μας εξωθήσουν στην άτακτη χρεωκοπία, ως απόδειξη σε όλους τους λαούς της Ευρώπης ότι μία είναι η οδός, της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας και όποιος δεν την ακολουθεί καίγεται; Δεν επιλέξαμε μια λαμπερή θυσία, ένα πυροτέχνημα που θα φώτιζε για λίγο με την ελληνική οικονομία στις φλόγες. Δεν θέλουμε την Αριστερά αυτιστική, απομονωμένη στο περιθώριο της καθαρότητας. Θέλουμε μια Αριστερά που να νικά και αυτό επιδιώκουμε να κάνουμε, και στο εσωτερικό, ενάντια στην διαπλοκή και τον παλαιοκομματισμό, και στην Ευρώπη, οικοδομώντας τη νέα προοδευτική συμμαχία απέναντι στον χρεωκοπημένο νεοφιλελευθερισμό.