11/05/2023
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Συνέντευξη του Τομεάρχη Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και υποψήφιου βουλευτή B1 Βορείου Τομέα Αθήνας Γιώργου Κατρούγκαλου στην Athens Voice
Ποια εκτιμάτε ότι ήταν τα μεγάλα λάθη της κυβέρνησης Μητσοτάκη και ποιες οι απαντήσεις που δίνει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Σε όλα τα μέτωπα είναι μαύρο το μητρώο του πρωθυπουργού. Η οικονομία υποτίθεται ότι είναι το ισχυρό χαρτί του, αλλά κατά την διακυβέρνηση του αυξήθηκαν οι ανισότητες και επιδεινώθηκε η οικονομική κατάσταση των πολλών. Όχι μόνον η Ελλάδα είναι η τρίτη φτωχότερη χώρα της Ευρώπης από πλευράς αγοραστικής δύναμης, αλλά σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ είναι η τέταρτη χειρότερη χώρα από πλευράς απώλειας εισοδήματος των εργαζομένων. Ποτέ δεν ήταν τόσο μεγάλο το έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών, ενώ το ιδιωτικό χρέος διογκώθηκε κατά 40 δις και 4.250.000 συμπολίτες μας, σχεδόν οι μισοί, έχουν αρρύθμιστες οφειλές προς το δημόσιο, τις τράπεζες ή τον ΕΦΚΑ.
Ακόμη πιο αβυσσαλέες είναι οι επιδόσεις στον τομέα της δημοκρατίας και των θεσμών, με πιο εμβληματικό αλλά καθόλου μοναδικό παράδειγμα τις υποκλοπές. Από την δεκαετία του 1960 έχουμε να δούμε παρόμοια σύμπραξη κράτους και παρακράτους, «νομότυπων» επισυνδέσεων ΕΥΠ και παράνομων παρακολουθήσεων από το predator, κατά υπουργών της κυβέρνησης, πολιτικών αντιπάλων, δημοσιογράφων και της μισής ηγεσίας του στρατεύματος. Και δεν έχει ξαναγίνει ελληνική κυβέρνηση να αρνείται να συναντήσει επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου, όπως έγινε κατά την πρόσφατη επίσκεψη της PEGA.
Τέλος η τραγωδία των Τεμπών ανέδειξε την πλήρη χρεωκοπία του επιτελικού κράτους. Ακόμη και η Επιτροπή των εμπειρογνωμόνων που επέλεξε χωρίς διαβούλευση με τα κόμματα η ΝΔ δικαιώνει σε όλα τα σημεία την κριτική που ασκήσαμε και τις ευθύνες που αποδώσαμε. Ενδεικτικά, όχι απλώς θεωρεί παράνομη την μετάταξη του σταθμάρχη (ένα ακόμη δείγμα της πελατειακής λογικής της δεξιάς), αλλά υπογραμμίζει ότι κάθε «αντίθετη ερμηνεία (ότι δηλαδή ήταν νόμιμη η μετάταξη, θα παραβίαζε τις γενικές αρχές από τις οποίες διέπεται το εθνικό σύστημα κινητικότητας, αυτές της ισότητας, της διαφάνειας και της αξιοκρατίας» (σ. 118 του πορίσματος).
Εμείς απαντάμε στις πολιτικές αυτές υπέρ των λίγων με προτάσεις που προωθούν τα συμφέροντα των πολλών, για δικαιοσύνη παντού.
«Δικαιοσύνη παντού» είναι ένα από τα κεντρικά συνθήματα του ΣΥΡΙΖΑ. Εμπεριέχει το σύνθημα αυτό και μια αιχμή απέναντι στη δικαστική εξουσία;
Δικαιοσύνη παντού, σημαίνει πράγματι παντού. Πάνω από όλα στις δομές του βαθέος κράτους. Αυτό δεν χαρακτηρίζεται μόνον από την πατρωνεία και τον πελατειασμό του ρουσφετιού στη βάση του, αλλά και στην κορυφή του, με την διαπλοκή πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων. Όταν μιλά ο Αλέξης Τσίπρας για τους «αρμούς της εξουσίας» εκεί αναφέρεται, στο πλέγμα αδιαφανών πολιτικών που, πέραν της νομιμότητας, μοιράζει στα «δικά μας παιδιά» και τους λίγους και ισχυρούς τα λάφυρα της κατάκτησης της κυβερνητικής εξουσίας.
Βαθιές τομές χρειάζονται και στην δικαιοσύνη, τόσο για να προστατευτεί από την επιρροή των δυνάμεων της διαπλοκής, όσο και από τον εναγκαλισμό από την εκτελεστική εξουσία. Να σας θυμίσω τι έγραφε πριν από λίγα χρόνια ένας από τους πιο σεβαστούς Προέδρους του Αρείου Πάγου, ο αείμνηστος Ματθίας: «Η διείσδυση του κόμματος στη Δικαιοσύνη, δεν σημαίνει απλώς κάποιες διακριτικές υποδείξεις στην κορυφή και κάποιες αμφισβητήσεις του αδιάβλητου ορισμένων επιλογών, οι οποίες είναι σε κάθε περίπτωση καταδικαστέες. Σημαίνει επεμβάσεις σκοτεινών κομματικών παραγόντων, επικράτηση άδηλων παρασκηνιακών πιέσεων και συναλλαγών, παράλυση των εγγυήσεων της νομιμότητας, διάβρωση της εγγυητικής και της κυρωτικής λειτουργίας της Δικαιοσύνης, σημαίνει γενική διάβρωση των θεσμών και αξιών της ζωής.».
Είναι τελικά πιθανό να έχουμε αυτοδύναμη κυβέρνηση από το βράδυ της 21ης Μαΐου; Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε «νάρκη» την απλή αναλογική.
Μια μορφή απλής αναλογικής έχουν οι περισσότερες χώρες στην Ευρώπη. Για το λόγο αυτό μόνον 4 από τα 27 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, έχουν μονοκομματικές κυβερνήσεις. Μάλιστα ένα από αυτά, η Πορτογαλία, έχει και απλή αναλογική, κατοχυρωμένη μάλιστα στο Σύνταγμα της, και αυτοδύναμη μονοκομματική κυβέρνηση, γιατί έτσι επέλεξε ο λαός της. Η ΝΔ επιδιώκει την αυτοδυναμία και αποστρέφεται την απλή αναλογική για δύο λόγους; Πρώτον γιατί ξέρει ότι αποτελεί κοινωνική μειοψηφία και δεύτερον γιατί θέλει να διατηρήσει ανέπαφες τις δομές του δικού της «βαθέος κράτους». Είμαι βέβαιος ότι, εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι πρώτος το βράδυ της 21ης Μαΐου, οι σχεδιασμοί αυτοί θα αποτύχουν και θα έχουμε μια προοδευτική, δημοκρατική κυβέρνηση.
Σας «γνωρίσαμε» ως υπουργό Εργασίας σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία. Πιστεύετε πως θα βρούμε το Ασφαλιστικό ξανά μπροστά μας; Είναι η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης μια λύση;
Δεν είναι αναγκαία η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης γιατί η μεταρρύθμιση του 2016 αποκατέστησε τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. (Να θυμίσω εδώ, γιατί οργιάζει η μαύρη προπαγάνδα, ότι την αύξηση των ορίων ηλικίας στα 67 δεν τον έκανε ο λεγόμενος “νόμος Κατρούγκαλου» αλλά ό νόμος 4093/2012 της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου). Όταν ήρθαμε στην διακυβέρνηση της χώρας, παρά τις δώδεκα περικοπές που είχαν προηγηθεί, τα ασφαλιστικά ταμεία ήταν άδεια και χρεωκοπημένα, με πάνω από 1,5 δις έλλειμμα. Εμείς καταστήσαμε το ασφαλιστικό σύστημα βιώσιμο, για να μπορούν να πάρουν σύνταξη και οι σημερινοί εργαζόμενοι. Παραδώσαμε τον ΕΦΚΑ με πλεόνασμα πάνω από 1 δις. Αντιθέτως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη λεηλάτησε ξανά το ασφαλιστικό σύστημα και το οδηγεί ξανά σε ελλείμματα, χαρίζοντας τις επικουρικές στην αγορά, μολονότι έκοψε τη 13η σύνταξη και δεν έδωσε πίσω 2,5 δις αναδρομικά. Η αποκατάσταση της βιωσιμότητας έγινε με μια μεταρρύθμιση που χαρακτηριζόταν από τις αρχές της ισονομίας (ένα ταμείο, ενιαίοι κανόνες) και της κοινωνικής δικαιοσύνης (εθνική σύνταξη και ποσοστά αναπλήρωσης υπέρ των χαμηλόμισθων και όσων είχαν, λόγω ανεργίας, λίγα χρόνια εργασίας).
Είναι αλήθεια ότι, μακροπρόθεσμα, οι δημογραφικές τάσεις αναδεικνύουν μια ιδιαίτερα δυσμενή σχέση εργαζόμενων-συνταξιούχων. Για το λόγο αυτό πέραν των αναγκαίων επεμβάσεων στο δημογραφικό, για να ξεπεράσουν ξανά οι γεννήσεις τους θανάτους, πρέπει να αυξηθεί σημαντικά το ενεργό εργατικό δυναμικό, ιδίως με αύξηση του ποσοστού των εργαζόμενων γυναικών και την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων,
Βρεθήκατε στις κορυφαίες θέσεις της ελληνικής διπλωματίας. Πιστεύετε πως θα διατηρηθεί το σαφώς βελτιωμένο κλίμα που βλέπουμε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Και πόσο ενεργά θα εργαζόσασταν εάν βρισκόσασταν και πάλι στην ίδια θέση για τη διευθέτηση των διαφορών στο δικαστήριο της Χάγης;
Η προσφυγή στη Χάγη για τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες αποτελεί την πάγια εθνική γραμμή από το 1976 και το μόνο ρεαλιστικό τρόπο για να έχουμε λύση στην διαφορά μας με την Τουρκία. Το πρόβλημα είναι, προφανώς, ότι η χώρα αυτή ακολουθεί πάγια μια αντίθετη πολιτική προβολής ισχύος. Η αλληλεγγύη του λαού και της χώρας μας προς τον τουρκικό λαό άνοιξε ένα παράθυρο ευκαιρίας για βελτίωση των σχέσεων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι άλλαξε η πάγια αναθεωρητική τουρκική πολιτική. Αυτή συμμερίζεται το σύνολο του τουρκικού πολιτικού συστήματος, μάλιστα συχνά οι κεμαλιστές υπερακοντίζουν σε εθνικισμό τον Ερντογάν. Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες ότι ενδεχόμενη αλλαγή φρουράς θα οδηγήσει αυτομάτως σε βελτίωση των διμερών. Αυτό που είναι αναγκαίο πάνω από όλα είναι μια δική μας εθνική στρατηγική, που θα επαναπροσανατολίσει την Τουρκία στα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει από μια νέα ευρωτουρκική σχέση. Το 1999 παρήγαγε αποτελέσματα η «διπλωματία των σεισμών» γιατί υπηρέτησε ένα ευρύτερο σχέδιο ένταξης των διμερών σχέσεων στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, με τη συμφωνία του Ελσίνκι, παρά τις σκιές του τελευταίου να μην ξεκαθαρίζει ότι η προσφυγή στη Χάγη θα γίνει αποκλειστικά για τις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες. Εμείς προτείνουμε μια προσαρμοσμένη στο σήμερα ανάλογη στρατηγική, με έμφαση στην τελωνειακή ένωση Τουρκίας-ΕΕ, σε συνδυασμό με δικές μας πρωτοβουλίες στραμμένες στο διάλογο. Πρόσφατα ζητήσαμε η αναγκαία επέκταση των χωρικών υδάτων να ενταχθεί πλαίσιο μιας ευρύτερης, συνεκτικής στρατηγικής, που θα περιλαμβάνει ως επόμενο βήμα πρόσκληση στις όμορες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου προκειμένου να υπάρξει οριοθέτηση της ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στη Χάγη.
Είστε υποψήφιος στον Βόρειο Τομέα. Είναι μια «έντονη» περιφέρεια; Ακούτε περισσότερα παράπονα από τους νεότερους ή τους μεγαλύτερους ψηφοφόρους;
Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Πάρτε επίσης υπόψη σας το γεγονός ότι οι δήμοι του Β1 Βόρειου Τομέα είναι πολύ διαφορετικοί σε σχέση με την κοινωνική τους ταυτότητα. Αλλιώς είναι πλούσιοι δήμοι όπως το Ψυχικό και η Κηφισιά, αλλιώς η Νέα Ιωνία ή η Μεταμόρφωση. Διαφορετικές ηλικίες έχουν, προφανώς, και διαφορετικές ανησυχίες. Δεν απασχολεί τους νέους, όσο τους συνταξιούχους, η κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος, Γενικά στις περιοδείες μου διαπιστώνω, πάντως, μια γενική απαξίωση της κυβέρνησης, άλλοτε με έμφαση στα θέματα της οικονομίας, άλλοτε στα θέματα της δημοκρατίας και των θεσμών. Θεωρώ ότι οι εκλογές θα κριθούν σε μεγάλο βαθμό από το εάν αυτή η εναντίωση στο «σύστημα Μητσοτάκη» θα φτάσει στην κάλπη με μεγαλύτερη συμμετοχή, ιδίως με συμμετοχή των νέων ανθρώπων.
Από το Γραφείο Τύπου Γ. Κατρούγκαλου
